deadlybird - Saka

Saka kuşlarında cinsiyeti belirlemek ve saka kuşlarının yaşlarını anlamak için, detaylı fotoğraflar aracılığıyla sizlere bilgi vermeye çalışacağım. Bu çalışmada Laboratorio Virtual Ibercaja kaynağındaki fotoğraflar kullanılmıştır.

Yukarıdaki fotoğrafta gördüğünüz saka kuşu yetişkin bir erkektir.

Bu fotoğrafta gördüğünüz saka kuşu ise yetişkin bir dişidir.

Saka Kuşu (Carduelis carduelis)

Tanımlama:

Uzunluğu genel olarak 11-13 cm arasındadır. Sibirya sakalarında bu uzunluk 15 cm ulaşabilir.Gagasının hemen bitiminde burun bölgesine yakın erkek saka kuşlarının simsiyah tüyleri yer alır. Dişi olan saka kuşlarında ise bu siyahlığın yerini açık tonlar, kırçıllı siyah veya grimsi bir renk hakimdir. En önemli cinsiyet tayin bölgesidir.

Yukarıdaki Fotoğraf Erkek Saka Kuşunu gösteriyor. Aşağıdaki fotoğraf ise dişi saka kuşuna aittir.

Maske olarak tanımladığımız saka kuşunun baş bölgesinde kırmızı renk hakimdir. Erkek saka kuşlarında bu maske gayet düzenli, derli toplu bir renktedir. Dikkat edilirse gözün hemen üzerinden geçip beyaz alana taşmıştır. Dişi saka kuşlarında ise bu kırmızı maske gözün yarısına kadar gelir veya göz hizasında kesilir. Bu da cinsiyet ayrımı için kullanılan bir yöntemdir.

Yukarıdaki fotoğrafta erkek Saka kuşunun baş bölgesi gösteriliyor. Aşağıdaki fotoğraf ise dişi saka kuşunun baş bölgesini göstermektedir.

Kırmızı maskenin ardından baş kısmında beyaz bir bölge ve arkasından atkı dediğimiz siyah kısım gelir. Siyah atkı erkek kuşlarda pürüzsüz gece siyahı şeklindedir. Dişi saka kuşlarında ise bu siyahlık, kırçıllıdır. Yani siyah ve beyaz karışımıdır. Tam net siyah değildir. Bu bölgede saka kuşlarında erkek - dişi ayrımında yardımcı olur.

Atkının hemen arkasında saka kuşlarının türlerine göre ya hemen sakanın sırt bölgesindeki kahverengilik başlar, ki buna kapalı ense denir veya açık ense denilen siyah atkıdan hemen sonra küçük bir alanda yer alan beyaz bir alan görülür.

Bu kısımdan sonra sakanın sırt rengi kahverengidir. Erkek saka kuşlarında tüm vücut renkleri dişi saka kuşlarına göre oldukça canlı ve parlaktır. Kahverengi sırt renginin bitiminde beyaz beneklere sahip siyah kanat uçları gelir. Kanatlarının tam orta alanında erkek saka kuşlarında altın sarısı bir bölüm yer alır.

Saka kuşunun göğüs bölgesi ise kömürcü sakaları hariç kar beyazlığındadır. Gerdanının alt kısmında ise yine sütlü kahve desenler görülür.

Cinsiyet tayinindeki diğer bir bölge ise omuz başlarıdır. Sakanın kanatları açılır ve gövdenin hemen omuz kısmındaki kanat uçlarının rengine bakılır. Erkek bu kısım koyu siyah ise saka kuşu erkek, kahreverengi ise dişidir. Aşağıdaki fotoğraflarda bu ayrım net olarak gösterilmektedir:

Bu fotoğraftaki omuz başı gördüğünüz gibi siyahtır ve kuş erkek bir sakadır. Aşağıdaki fotoğraf ise dişi saka kuşunu göstermektedir:

Bunlara ilave olarak kuyruk yapısı da bize saka kuşlarındaki cinsiyet ayrımında fikir verebilir. Aşağıdaki fotoğraflarda erkek ve dişi sakanın kuyruklarının fotoğrafları eklenmiştir:

Yukarıdaki fotoğraf erkek saka kuşunun kuyruğunu gösteriyor. Dişinin kuyruğu ise aşağıdaki fotoğrafta gösterilmektedir: